رفع ابهامات قانون ارزش افزوده

براساس بخشنامه شماره 200/97/133 مورخ 27 آذر ماه 1397 از سوی ریاست محترم سازمان امور مالیاتی اقدام به رفع ابهامات قانون ارزش افزوده و پاسخ به سولات مطرح شده در این ضمینه گردیده است . بخشنامه مذکور بر محور مفاد مواد 13 ، 17 ، 22 و 26 قانون مالیات بر ارزش افزوده صادر گردیده است . موارد 13 گانه رفع ابهامات قانون ارزش افزوده به شرح زیر می باشد :

1-  مالیات قرارداد حق العمل کاری در امر واردات، صادرات و خرید و فروش داخلی

در مواردی که به موجب قرارداد حق العمل کاری در امر واردات، صادرات و خرید و فروش داخلی (موضوع ماده 357 قانون تجارت  مصوب 1311) و دفاتر طرفین ( آمر و حق العمل کار ) و سایر اسناد  و مدارک مثبته ( حسب مورد ) محرز گردد که کالای خریداری /  فروش رفته متعلق به آمر بوده و خریدار / فروشنده صرفاً به عنوان حق العمل کار عمل نموده است ،

چنانچه مطابق فراخوان های هفتگانه ثبت نام ، آمر مؤدی مشمول مالایت بر ارزش افزوده باشد در این صورت مالیات و عوارض ارزش افزوده پرداختی / دریافتی بابت خرید / فروش کالاهای مشمول ، به حساب آمر منظور می گردد ضمن اینکه صورت حسابهای صادره خرید ، فروش داخلی / خارجی ،توسط حق العمل کار به به عنوان خرید و فروش حق العمل تلقی نمی گردد. بدیهی است در اینگونه موارد حق العمل کار مشمول فراخوان نظام مالیات بر ارزش افزوده می بایست ضمن انجام سایر تکالیف پیش بینی شده در قانون مالیات بر ارزش افزوده ، صرفاً نسبت به کارمزد دریافتی ، صورتحساب صادر و مالیات و عوارض ارزش افزوده را محاسبه و از آمر وصول نماید .

2- در قراردادهای مهندسی ، تأمین تجهیزات و ساخت که واردات تجهیزات موضوع قرارداد توسط کارفرما صورت می پذیرد

در قراردادهای مهندسی ، تأمین تجهیزات و ساخت که واردات تجهیزات موضوع قرارداد توسط کارفرما صورت می پذیرد ، در این موارد علی رغم اینکه پروانه های واردات به نام کارفرما می باشد ، مالیات و عوارض ارزش افزوده پرداختی مشروط به عدم ثبت در دفاتر و عدم استفاده اعتبار مالیاتی آن توسط کارفرما و همچنین ثبت در دفاتر پیمانکار ، بابت اقلام مورد بحث به عنوان اعتبار  مالیاتی پیمانکار قابل پذیرش بوده و از آنجائیکه اقلام موصوف و تبعاً اعتبار مالیاتی  مربوط ، متعلق به کارفرما نمی باشد بنابراین کارفرما تکلیفی به صدور صورت حساب بابت اقلام یاد شده برای پیمانکار نداشته و مشمول جریمه موضوع بند (2) ماده (22) قانون مالیات بر ارزش افزوده نیز نخواهد بود.

3- عدم ارسال فهرست معاملات مؤدیان در سامانه معاملات در راستای رفع ابهامات قانون ارزش افزوده

عدم ارسال فهرست معاملات تمام یا برخی از دوره های مالیاتی مؤدیان در سامانه معاملات موضوع  تبصره (3) ماده (169) قانون مالیات های مستقیم و همچنین عدم تسلیم اظهارنامه و یا ابراز میزان فروش کالا و خدمات کمتر از مبلغ واقعی توسط فروشنده  در اظهارنامه ، دلیلی برای عدم پذیرش اعتبار مالیاتی  واقعی مؤدیان نبوده و ادارات امور مالیاتی می بایست براساس اطلاعات موجود نسبت به رسیدگی دوره های مالیاتی وفق مقررات اقدام نمایند و در صورت وجود ابهام در خصوص اقلام مورد نظر ، مراتب جهت احراز اصالت معامله از مراجع ذیصلاح از جمله اداره امور مالیاتی مربوط ، گمرک جمهوری اسلامی یران استعلام گردد و در صورت اخذ تأییدیه به نسبت به پذیرش اعتبار اقدام نمایند .

4- مالیات شرکتهای در حال تصفیه و مالیات شرکت منحله در راستای رفع ابهامات قانون ارزش افزوده

به موجب مقررات موضوع لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت مصوب 1347 ، شرکت به محض انحلال، در حال تصفیه محسوب و تا خاتمه امر تصفیه ، شخصیت حقوقی شرکت ، جهت انجام امور مربوط به تصفیه باقی خواهد ماند و به موجب ماده (507) قانون تجارت و همچنین ماده (27) قانون اداره تصفیه امور ورشکستگی ، مدیران تصفیه موظف به خاتمه دادن کارهای جاری و … می باشند .

هرگاه اجرای تعهدات شرکت ، معاملات جدید لازم شود مدیران تصفیه انجام خواهند داد و به موحب ماده (457) قانون تجارت ، مدیر تصفیه در ورشکستگی، با اجازه مدعی العلومو نظارت عضو ناظر به فروش مال التجاره تاجر مباشرت ننماید بنابراین در شرکتهای منحله ، مدیران تصویه آنها مکلف به انجام کلیه مقررات و تکالیف پیش بینی شده در قانون مالیات بر ارزش افزوده از جمله صدور صورتحساب ، تسلیم اظهارنامه ، دریافت و پرداخت مالیات و عوارض ارزش افزوده از جمله صدور وصورتحساب ، تسلیم اظهارنامه ، دریافت و پرداخت مالیات و عوارض ارزش افزوده بابت کالاها و خدمات مشمول ، نگهداری دفاتر ، اسناد و مدارک مثبته و… حسب مورد می باشند و رسیدگی به پرونده مالیات بر ارزش افزوده اشخاص مزبور می بایست براساس مقررات و دستوراعمل های جاری صورت پذیرد .

5- مالیات مبالغ دریافتی در قالب وارزش افزوده خسارت جوهی از قبیل خسارت و جریمه تاخیر در پرداخت

به موجب ماده (1) قانون مالیات بر ارزش افزوده ، عرضه کالا ها و ارائه خدمات در ایران و همچنین واردات و صادرات آنها مشمول مقررات قانون مذکور بوده وبه استناد ماده (14) قانون مزبور مبالغ مندرج در صورتحساب های ( صورت وضعیت های ) صادره که ماهیت آن بهای کالاها و خدمات می باشد ، مشمول مالیات و عوارض موضوعقانون مذکور خواهد بود . بنابراین مبالغ دریافتی در قالب وجوهی از قبیل خسارت و جریمه تاخیر در پرداخت از خریدار مشمول مأخذ محاسبه مالیات و عوارض ارزش افزوده نمی باشد .

بدیهی است وجوهی از قبیل دموراژ ( تاخیر در توقف کالا ) و سود تضمین شده بابت فروش اقساطی مشمول مالیات و عوارض ارزش افزوده خواهد بود .

6- مالیات ارزش افزوده پیمانکاران

در مواردی که مأخذ مشمول مالیات و عوارض ارزش افزوده پیمانکاران براساس استاندارد حسابداری شماره (9) و بر مبنای درصد پیشرفت کار و تعیین و مالیات و عوارض ارزش افزوده متعلق وفق مقررات مطالبه شده باشد چنانچه درآ»د مربوط به پیشرفت کار یاد شده در صورت حساب یا صورت وضعیت دوره / دوره های مالیاتی بعد منظور گردد در این صورت احتساب آن بخش از مبلغ صورت وضعیت که قبلاً مالیات و عوارض آن مطالبه شده جزء مأخذ محاسبه مالیات و عوارض ارزش افزوده دوره مالیاتی بعد نمی باشد .

7- ضوابط نگهداری دفاتر توسط اشخاص حقیقی در راستای رفع ابهامات قانون ارزش افزوده

به موجب ماده (26) قانون مالیات بر ارزش افزوده ، مؤدیان نظام مالیات بر ارزش افزوده مکلف به ارائه دفاتر می باشند لذا به استناد آیین نامه اجرایی موضوع ماده (95) اصلاحیه 31/04/1394 قانون مالیات های مستقیم ، ارائه سایر دفاتری که به استناد آیین نامه اجرایی موضوع ماده (95) اصلاحیه 31/04/1394 قانون مالیات های مستقیم ، ارائه سایر دفاتری که به استناد مقررات قانونی مربوط از جمله قانون محاسبات عمومی و قانون شهرداری ها مورد استفاده مؤدیان قرار می گیرد ، بلامانع بوده و به تبع آن مشمول جریمه مقرر در بند (6) ماده(22) قانون مذکور نخواهد شد. شایان ذکر است نگهداری دفاتر توسط اشخاص حقیقی مشمول فراخوان های هفت گانه ، تابع مقررات آیین نامه جرایی ماده (95) اصلاحیه 31/04/1394 قانون مالیاتهای مستقیم می باشد .

8 – عدم ثبت نام ،عدم تسلیم اظهارنامه در موعد مقرر ،رد دفاتر و غیر قابل رسیدگی بودن دفاتر

عدم ثبت نام ،عدم تسلیم اظهارنامه در موعد مقرر ،رد دفاتر و غیر قابل رسیدگی بودن دفاتر در رسیدگی مالیات بر عملکرد موضوع قانون مالیات های مستقیم و همچنین تشخیص مالیات عملکرد از طریق علی الرأس ،موجبی برای تشخیص مالیات و عوارض ارزش از طریق علی الرأس نبوده و تعیین مأخذ مشمول مالیات و عوارض ارزش افزوده می بایست مستند به اسناد و مدارک مثبته و رسیدگی دقیق به اعتبارات مالیاتی به ویژه احراز اصالت معامله خرید کالاهای مشمول مالیات و عوارض ارزش مؤدیان ،صورت پذیرفته و از هرگونه برآورد فروش و درآمد بدون وجود دلایل و شواهد و مستندات کافی و قابل اطمینان خودداری گردد.

9- مالیات مشارکت های خاص ( کنسر سیوم ها) که به ثبت نرسیده اند

در مشارکت های خاص ( کنسر سیوم ها) که به ثبت نرسیده اند با رعایت مشمولیت با عدم مشمولیت  اعضاء ، سهم هریک از اعضا براساس قرارداد مشارکت خاص از مالیات و عوارض ارزش افزوده خریدو همچنین مالیات و عوارض متعلقه که  طبق استاندارد حسابداری در دفاتر اعضاء یا حسب اعلام مجری ( مدیر مشارکت خاص) شناسایی گردیده به استناد مواد (17) ، (18) و (26) قانون مالیات بر ارزش افزوده مورد پذیرش قرار خواهد گرفت . در این چارچوب مأموران مالیاتی رسیدگی کننده به پرونده مالیات بر ارزش افزوده هرکدام از اعضاء موظفند به میزان مالیات و عوارض متعلقه و اعتبار مربوط ناشی از قرارداد مشارکت خاص را به ادارات امور مالیاتی هریک از اعضاء اعلام نمایند .

بدیهی است آندسته از مشارکت های خاص که یکی از اعضاء به عنوان مجری      مشارکت خاص اقدام به  صدور صورت وضعیت برای کارفرما می نماید ، سهم هرکدام از اعضاء بر اساس اعلام مجری /مدیر مشارکت خاص از درآمد و یا اعتبار خرید کالا و خدمات مشمول مربوط به پروژه ، فارغ از صدور صورت وضعیت توسط هریک از اعضاء برای کارفرما، ملاک عمل برای تعیین مأخذ مشمول مالیات و عوارض ارزش افزوده و پذیرش اعتبار مالیاتی خواهد بود . در این صورت سایر اعضاء تکلیفی نسبت به صدور صورت وضعیت به نسبت سهم یاد شده عنوان کارفرما نداشته و به تبع آن مشمول جریمه عدم صدور صورتحساب موضوع بند(2) ماده(23)قانون مالیات بر ارزش افزوده نیز نخواهند بود .

10- مالیات صادرات کالاهای عمومی تولیدی به خارج از کشور

صادرات کالاهای عمومی تولیدی به خارج از کشور که که کالاهای خاص موضوع تبصره ماده (16) و بندهای (ب) ، (ج) و (د) ماده (38) قانون مالیات بر ارزش افزوده به عنوان مواد اولیه مستقیم در فرآیند تولید آنها به کار می رونددر اجرای ماده (13) قانون مذکور ، کلیه مالیات ها و عوارض پرداخت شده مربوط به کالاهای مزبور اعم از مالیات و عوارض کالاهای عمومی و یا خاص با ارائه برگه خروجی صادره توسط گمرک ( در مورد کالا) مسترد می گردد .

بدیهی است مالیات و عوارض ارزش افزوده کالاهای خاص یاد شده به عنوان مواد اولیه غیر مستقیم و یا سایرهزینه ها از جمله هزینه سوخت در تولید کالاهای مشمول مصرف می شود ، قابل کسر و یا قابل استرداد نخواهد بود .

11- مالیات ارزش افزوده خدمات گارانتی در راستای رفع ابهامات قانون ارزش افزوده

ارائه خدمات گارانتی از قبیل تعویض قطعات ، تعمیر و انجام سایر خدمات به خریداران کالاهای گارانتی دار ، بدون دریافت وجه یا هرگونه مابه ازاء در دوره گارانتی ، مشمول مالیات و عوارض ارزش افزوده نبوده و اشخاص ارائه دهنده خدمات در صورتی که مشمول نظام مالیات بر ارزش افزوده باشند، مکلفند بابت دریافت مابهازاء ارائه خدمات ، صورتحسابی به عنوان طرف قرارداد صادر و مالیات و عوارض ارزش افزوده را نیز وصول نمایند .

12- مالیات ارزش افزوده شعب شرکت های خارجی در راستای رفع ابهامات قانون ارزش افزوده

شعب شرکت های خارجی که براساس قانون ثبت شعب شرکت های خارجی در ایران به ثبت رسیده اند و بدون داشتن حق انجام معامله صرفاً به امر بازاریابی و جمع آوری اطلاعات برای شرکت مادر اشتغال دارند ، از بابت وجوهی که برای جبران مخارج خود در ایران از شرکت مادر دریافت نموده اند و با رعایت اصول و استاندارهای حسابداری وجوهمذکور را به عنوان درآمد شناسایی نمی نمایند ضمن اینکه وجوه مزبور جزء مأخذ مشمول مالیات و عوارض ارزش افزوده نمی باشد، صرفاً در اینگونه موارد با توجه به فراخوانهاب هفتگانه مشمول نظام مالیات بر ارزش افزوده نخواهند بود و مالیات و عوارض ارزش افزوده پرداختی توسط شعب مزبور به استناد تبصره (2) ماده(17) قانون فوق الاشاره به عنوان اعتبار مالیاتی محسوب نمی گردد.

بدیهی است در صورتی که شعب یاد شده اقدام به عرضه کالا و یا خدمات مشمول نمایند از تاریخ مشمولیت در نظام مالیات بر ارزش افزوده مکلف به رعایت کلیه مقررات قانون مالیات برارزش افزوده خواهند بود .

13- مالیات ارزش افزوده صلح کالا در خارج کشور

در مواردی که فعالان اقتصادی بر اساس قراردادهای منعقده و مستندات مربوط و همچنین استاندارهای حسابداری ، با انتقال مخاطرات و مزایای مالکیت کالای مورد معامله به خریدار ( طرف قرارداد)، اقدام به عرضه کالا ( تحویل ) در خارج از کشور نموده و طبق پروانه گمرکی ،واردات کالاهای موصوف به نام خریدار ( طرف قرارداد) صورت پذیرفته و مالیات و عوارض ارزش افزوده در اجرای تبصره (1) ماده(20) قانون مالیات بر ارزش افزوده وصول و یا در اجرای  بند(الف) ماده (39) قانون احکام دائمی برنامه هاب توسعه کشور ، گواهی دریافت تضمین اخذ گردیده ، در اینگونه وارد با توجه به اینکه عرضه کالا در خارج از کشور انجامشده د از مصادیق ماده (1) قانون مالیات بر ارزش افزوده نمی باشد، بنابراین فعالان اقتصادی به هنگام صدور صورتحساب فروش بابت کالاهای مزبور تکلیفی به درج مالایت و عوارض ارزش افزوده و وصول آن از خریدار ندارند .

————————————————————————————————————————-

برای دریافت مشاوره مالیاتی و نیز آگاهی کامل از قوانین موضوعه  با ما در تماس باشید :

تلفن ۱ :  ۰۲۱۸۸۱۹۱۴۸۲

تلفن ۲ :  ۰۲۱۸۸۱۹۱۴۸۳

فکس :    ۸۸۲۰۵۷۶۶   ۲۱  ۹۸++

Email: Info@ArghamNegar.com