شرکت درحال تصفیه

حسابداری شرکت در حال تصفیه برخلاف شرکتهای درحال فعالیت می بایستی بر مبنای فرض توقف فعالیت انجام گردد . لذا در این صورت ساختار کلی صورتهای مالی و حسابداری شرکت درحال تصفیه متفاوت از سایر شرکتها می باشد . نکات با اهمیت درخصوص شرکت های در حال تصفیه به شرح زیر می باشد :

 انحلال شرکت

انحلال شرکت در ایران براساس مفاد قانون تجارت با تصویب مجمع عمومی فوق العاده شرکت یا رأی دادگاه صورت می گیرد. شرکت از تاریخ انحلال ، در حال تصفیه تلقی می شود ، لذا  شخصیت حقوقی و حسابداری شرکت تا خاتمه تصفیه باقی می ماند . مدیر یا مدیران تصفیه مسئول دعوت مجامع عمومی شرکت در حال تصفیه می باشند. همچنین کلیه مسئولیت های هیئت مدیره شرکت به مدیران تصفیه انتقال می باشد .

 تاریخ انحلال

براساس قوانین و مقررات تاریخ انحلال ، تاریخی است که انحلال شرکت در اداره ثبت شرکتها به ثبت می رسد . لذا از آن تاریخ شرکت درحال انحلال می باشد .

صورتهای مالی شرکت درحال انحلال

مبنای تهیه صورتهای مالی شرکت درحال تصفیه

مبنای تهیه صورتهای مالی شرکت های در حال فعالیت براساس اصول متداول حسابداری ، براساس فرض تداوم فعالیت تهیه و تنظیم می شود ، اما در مورد شرکتهای در حال تصفیه ، تهیه و تنظیم صورتهای مالی براساس فرض توقف فعالیت انجام می شود . بنابراین داراییها و بدهیهای شرکت براساس خالص ارزش مبالغی که انتظار می رود در جریان تصفیه عاید یا پرداخت شود ، اندازه گیری می شود . خالص ارزش داراییها پس از کسر هزینه هایی مانند هزینه های تکمیل ، نقل و انتقال و حراج ، ارزیابی و محاسبه می شود .

در صورتهای مالی شرکتهای در حال تصفیه ، داراییها به چهار گروه داراییهای در گرو بدهیهای کلاً تضمین شده ، داراییهای در گرو بدهیهای تا قسمتی تضمین شده ، داراییهای مربوط به بدهیهای خاص و دارایی هایی که در گرو نمی باشد طبقه بندی می شود . بدهیهای تضمین شده و بستانکاران برحسب حقوق و ارتباطی که به داراییها دارند و نیز اولویت قانونی آنها طبقه بندی می شود .

مسئولیت تهیه صورتهای مالی شرکت درحال تصفیه

چنانچه شرکتی طی سال مالی منحل شود مسئولیت اداره شرکت و تهیه و تنظیم صورت های مالی آن به عهده دو گروه مجزا از مدیران به شرح زیر است :

الف)آخرین هیأت مدیره شرکت ( برای تهیه و تنظیم صورت های مالی قبل از انحلال ).

ب)مدیر یا مدیران تصفیه ( برای تهیه و تنظیم صورتهای مالی بعد از انحلال ).

شکل صورتهای مالی شرکت درحال تصفیه

 باتوجه به متفاوت بودن اهداف و عملیات شرکت در دو مرحله متمایز قبل و بعد از انحلال ، صورتهای مالی مربوط به هر دوره به شرح بندهای الف و ب زیر است :

الف) صورتهای مالی شرکت در حال تصفیه برای دوره مالی … ماهه و…. روزه منتهی به تاریخ انحلال که با مسئولیت آخرین هیأت مدیره شرکت تهیه و تنظیم می شود :

-صورت خالص ارزش داراییهای در جریان تصفیه شامل داراییها و بدهیها به مبالغ دفتری و ارزشهای جاری در تاریخ انحلال.

-صورت سود و زیان و سود (زیان ) انباشته برای دوره مالی …ماهه و…روز منتهی به تاریخ انحلال .

-صورت جریان وجوه نقد برای دوره مالی … ماهه و… روزه منتهی به تاریخ انحلال .

ب)صورتهای مالی شرکت در حال تصفیه در پایان دوره /سال مالی که با مسئولیت مدیران تصفیه تهیه و تنظیم میشود:

-صورت خالص ارزش داراییهای در جریان تصفیه شامل داراییها و بدهیها به ارزش جاری درتاریخ پایان دوره / سال مالی.

-صورت تغییرات در خالص ارزش داراییها برای دوره / سال مالی ( سال اول برای دوره مالی مقطع انحلال تا پایان سال و سالهای بعد برای یک سال ).

یادداشتهای توضیحی صورتهای مالی شرکت درحال تصفیه

 اهم مواردی که لازم است در یادداشتهای توضیحی صورتهای مالی افشا شود به شرح زیر است :

الف)اطلاعات مربوط به تصمیم انحلال توسط ارکان صلاحیتدار شرکت ، تاریخ ثبت انحلال  شرکت و مشخصات مربوط به آن .

ب)توضیحی در باره تغییر مبنای حسابداری از فرض تداوم فعالیت به فرض توقف و نحوه اندازه گیری اقلام صورتهای مالی .

پ)روش و مبانی بکار رفته در برآورد ارزش جاری داراییها و بدهیها.

ت)هرگونه ابهام با اهمیت درباره تحقق مبالغ داراییها و مبالغی که انتظار می رود در جریان تصفیه نسبت به اقلام پرد اختنی با بستانکاران توافق می شود .

ث)توضیحاتی شامل جزئیات هزینه های تکمیل عملیات نیمه تمام در ادامه فعالیتهای عادی قبل از مقطع انحلال شرکت و درآمدهای مربوط در یادداشت درآمد و هزینه ( در صورت تغییرات در خالص ارزش داراییها).

ج)توضیحاتی درباره موجدی نقد به صورتی که موجودی های نقد اول و آخر سال مالی و دریافت و پرداختهای نقدی طی سال مالی را به روشنی نشان دهد .

سایر موارد

 سایر نکات قابل توجه در مورد صورتهای مالی شرکتهای در حال تصفیه به شرح زیر است :

الف) به دلیل تفاوتهای کیفی گزارشگری مالی دوره فعالیت و دوره انحلال و نیز این فرض که دوره انحلال کوتاه مدت است صورتهای مالی دوره انحلال معمولاً فاقد اقلام مقایسه ای است .

ب)صورت خالص ارزش داراییها ( به ارزش جاری) به مازاد( کمبود) منتهی می شود که در مقابل آن – ستون مبالغ دفتری – ارزش ویژه دفتری ( کسری مبلغ دفتری داراییها بر بدهیها )درج می شود .

پ)در شرایطی خاص ممکن است طی دوره تصفیه ، ارزش جاری داراییها نیاز به تجدید ارزیابی داشته باشد . با توجه به اینکه این تجدید ارزیابی بر خالص داراییهای قابل تقسیم بین سهامداران ( حصه غیرقابل پرداخت به بستانکاران) تأثیر دارد، اقدامات زیر با ید به عمل آید:

1-در صورت خالص ارزش دارییها ، مبالغ ارزیابی های جدید جایگزین مبالغ ارزیابی قدیم می شود .

2-در صورت تغییرات در خالص ارزش داراییها:

1-2-در مورد آن بخش از دارایهیها و بدهیهایی که پس از تجدید ارزیابی فروخته یا تسویه شده است، تنها مبالغ ارزیابی قدیم در صورت مزبور درج می شود .

2-2-در مورد آن بخش از داراییها و بدهیهایی که مورد تجدید ارزیابی واقع شده ، اما فروخته یا تسوه نشده است ، تفاوت حاصل باید به عنوان یک قلم مجزا، در انتهای صورت تغییرات در خالص ارزش داراییها نشان داده شود .

3-دلایل توجیهی این تجدید ارزیابی باید در  یادداشتهای توضیحی صورتهای مالی افشا شود .

”  صورتهای مالی شرکت درحال تصفیه  براساس فرض توقف فعالیت تنظیم می گردد ” 

ت)بدهیهای تا قسمتی تضمین شده در ایران متداول نیست مهذا در صورت رویارویی با چنین مواردی ، به شکل پیشنهاد شده در صورت خالص ارزش داراییها اقدام می شود .

ث)حقوق و دستمزد پرداختی یکی از بدهیهای دارای حق تقدم است . برخی دیگر از این گونه بدهیها عبارت است از : مالیات دوره انحلال ( در صورت وجود )،مالیات اندوخته هایی که مالیات آنها تماماً یا قسمتی پرداخت نشده است و حق بیمه سهم کارکنان.

ج)موارد زیر در شرکتهای در حال تصفیه درباره مالیات حائز اهمیت است:

-مأخذ محاسبه مالیات آخرین دوره عملیات اشخاص حقوقی که منحل می شوند ارزش دارایی شخص حقوقی است منهای بدهیها و سرمایه پرداخت شده و اندوخته ها و مانده سودهایی که مالیات آن ها قبلاً پرداخت گردیده است . ارزش دارایی مذکور براساس بهای فروش آنچه قبلاً فروش رفته و بهای روز انحلال سایر اقلام فروش نرفته ، است .

-عملیات تجاری شرکت بعد از مقطع انحلال که از نوع فعالیتهای عادی و عملیاتی قبل از انحلال شرکت باشد مشمول مالیات مربوط است .

تکالیف مالیاتی شرکت در حال تصفیه

تکالیف مالیاتی شرکت در حال تصفیه شامل اجرای مقررات مواد 114 و 116 قانون مالیاتهای مستقیم به شرح زیر می باشد :

ماده 114 ـ آخرین مدیر یا مدیران شخص حقوقی مشترکا موظف اند قبل از تاریخ تشکیل مجمع عمومی یا سایر ارکان ‌صلاحیت دار که برای اتخاذ تصمیم نسبت به انحلال شخص حقوقی‌ دعوت شده است‌، اظهارنامه‌ای حاوی صورت دارایی و بدهی ‌شخص حقوقی در تاریخ دعوت روی نمونه‌ای که بدین منظور ازطرف سازمان امور مالیاتی کشور تهیه می‌گردد تنظیم و به اداره امور ‌مالیاتی مربوط تسلیم نمایند. اظهارنامه‌ای که حداقل حاوی امضا یا امضاهای مجاز و حسب مورد مهر موسسه برطبق اساسنامه ‌شخص حقوقی باشد برای اداره امور مالیاتی معتبر خواهد بود.

ماده 116ـ مدیران تصفیه مکلف اند ظرف شش ماه از تاریخ انحلال (تاریخ ثبت انحلال شخص حقوقی در اداره ثبت شرکتها) اظهارنامه مالیاتی مربوط به آخرین دوره عملیات شخص حقوقی را براساس ماده (115) این قانون تنظیم و به اداره امور مالیاتی مربوط ‌تسلیم و مالیات متعلق را پرداخت نمایند.

تبصره ـ مالیات آخرین دوره عملیات اشخاص حقوقی که ‌منحل می‌شوند با رعایت تبصره (2) ماده (115) این قانون به نرخ‌ مذکور در ماده (105) این قانون محاسبه می‌گردد.

—————————————————————————————————————————–

برای دریافت مشاوره و نیز آگاهی کامل از شرایط ارائه خدمات حسابداری   با ما در تماس باشید :

تلفن ۱ :  ۰۲۱۸۸۱۹۱۴۸۲

تلفن ۲ :  ۰۲۱۸۸۱۹۱۴۸۳

فکس :    ۸۸۲۰۵۷۶۶   ۲۱  ۹۸++

Email: Info@ArghamNegar.com