مفهوم FVTPL چیست؟

در پاسخ به اینکه مفهوم FVTPL چیست باید گفت  اصطلاح FVTPL یا “ارزش منصفانه از طریق سود و زیان” یکی از روش‌های اندازه‌گیری و گزارشگری دارایی‌ها و بدهی‌های مالی در استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی (IFRS) است. در این روش، دارایی‌های مالی به ارزش منصفانه در ترازنامه شناسایی می‌شوند و تغییرات این ارزش به‌طور مستقیم در صورت سود و زیان ثبت می‌شود. این رویکرد منعکس‌کننده اطلاعات لحظه‌ای و واقعی‌تری از وضعیت دارایی‌ها در بازار است و برای شرکت‌هایی که دارایی‌های خود را با هدف معامله یا سودآوری کوتاه‌مدت نگهداری می‌کنند، بسیار کاربردی است.

چرا FVTPL اهمیت دارد؟

اهمیت روش FVTPL در شفاف‌سازی اطلاعات مالی نهفته است. با استفاده از این روش، تغییرات روزانه یا دوره‌ای ارزش دارایی‌ها یا بدهی‌های مالی مستقیماً در صورت سود و زیان منعکس می‌شود، که به تحلیلگران و سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تصویر دقیقی از عملکرد مالی شرکت به دست آورند. این موضوع به‌ویژه در موسسات مالی، شرکت‌های سرمایه‌گذاری و بانک‌ها که فعالیت آن‌ها مبتنی بر نوسانات ارزش بازار است، از اهمیت بالایی برخوردار است.

دارایی‌ها و بدهی‌های مشمول FVTPL

در استاندارد IFRS 9، دارایی‌ها و بدهی‌های مالی را می‌توان به سه دسته کلی تقسیم کرد:

1. هزینه مستهلک‌شده (Amortized Cost)
2. ارزش منصفانه از طریق سود و زیان جامع (FVOCI)
3. ارزش منصفانه از طریق سود و زیان (FVTPL)

FVTPL عمدتاً برای دارایی‌های زیر استفاده می‌شود:

• اوراق بهادار نگهداری‌شده برای معامله
• ابزارهای مشتقه (Derivatives)
• دارایی‌هایی که مدیریت آن‌ها بر اساس ارزش منصفانه انجام می‌شود
• دارایی‌هایی که شرکت به اختیار خود تصمیم گرفته از روش FVTPL برای آن استفاده کند (در مواردی که مجاز باشد)

نحوه ثبت حسابداری FVTPL

زمانی که یک دارایی مالی به روش FVTPL در دفاتر ثبت می‌شود، در زمان خرید با بهای تمام‌شده ثبت شده و در پایان هر دوره مالی با ارزش منصفانه روز ارزیابی می‌شود. مابه‌التفاوت ارزش اولیه و ارزش جدید در سود و زیان دوره ثبت می‌گردد.

تفاوت FVTPL با FVOCI و Amortized Cost

مزایا و معایب استفاده از FVTPL

مزایا:

• نمایش واقعی‌تر ارزش دارایی‌ها
• کمک به تصمیم‌گیری سریع مدیران و سرمایه‌گذاران
• کاربردی در بازارهای پرنوسان مانند بورس یا ارز

معایب:

• نوسانات زیاد در سود و زیان دوره‌ای
• نیاز به ارزیابی مکرر ارزش منصفانه
• پیچیدگی در حسابداری و گزارش‌گری

کاربرد عملی FVTPL در شرکت‌ها

شرکت‌هایی که در حوزه‌های سرمایه‌گذاری، معاملات ارزی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری یا بانکداری فعالیت می‌کنند معمولاً از روش FVTPL استفاده می‌نمایند. به‌عنوان مثال، یک صندوق سرمایه‌گذاری که سبدی از سهام را در اختیار دارد، ارزش این سهام را در پایان هر روز کاری بر اساس قیمت بازار محاسبه می‌کند و تغییرات آن را در سود و زیان شناسایی می‌نماید. این رویکرد، شفافیت مالی و پاسخگویی را افزایش می‌دهد.

جمع‌بندی

FVTPL روشی دقیق و پویا برای گزارشگری دارایی‌های مالی است که با تمرکز بر ارزش بازار، اطلاعاتی به‌روز و مفید را در اختیار ذی‌نفعان قرار می‌دهد. اگرچه اجرای آن نیازمند زیرساخت‌های دقیق حسابداری و تحلیل بازار است، اما در شرایطی که شفافیت و لحظه‌به‌لحظه بودن اطلاعات حیاتی است، انتخابی هوشمندانه محسوب می‌شود.

——————————————————————————-

برای دریافت مشاوره و نیز آگاهی کامل از شرایط ارائه خدمات حسابداری با ما در تماس باشید :

تلفن ۱ :  ۰۲۱۸۸۱۹۱۴۸۲

تلفن ۲ :  ۰۲۱۸۸۱۹۱۴۸۳

فکس :    ۸۸۲۰۵۷۶۶   ۲۱  ۹۸++

Email: Info@ArghamNegar.com