گزارشگری مالی طبق استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی (IFRS)
الف. مروری کوتاه بر استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی (IFRS)
استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی (IFRS) مجموعه‌ای از قواعد و اصول حسابداری هستند که توسط بنیاد IFRS و هیئت استانداردهای بین‌المللی حسابداری (IASB) منتشر می‌شوند. هدف این استانداردها ایجاد یک رویکرد یکنواخت و سازگار برای گزارشگری مالی شرکت‌های سهامی عام در سراسر جهان است تا شفافیت، پاسخگویی و کارایی در بازارهای مالی جهانی افزایش یابد. این استانداردها روشی استاندارد شده برای تشریح عملکرد و وضعیت مالی شرکت ارائه می‌دهند تا صورت‌های مالی شرکت‌ها در سطح بین‌المللی قابل فهم و مقایسه باشند. در حال حاضر، بیش از ۱۶۸ حوزه قضایی دارای پروفایل IFRS هستند که نشان‌دهنده پذیرش گسترده این استانداردها است، اگرچه برخی اقتصادهای بزرگ مانند ایالات متحده از اصول پذیرفته شده حسابداری خود (GAAP) استفاده می‌کنند.
استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی (IFRS) مجموعه‌ای از قواعد و اصول حسابداری هستند
استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی (IFRS) مجموعه‌ای از قواعد و اصول حسابداری هستند که راهنمای IASB در تدوین استانداردهای IFRS است. این چارچوب خود یک استاندارد نیست و بر الزامات هیچ یک از استانداردهای خاص IFRS اولویت ندارد، اما مبنایی برای توسعه سازگار استانداردها فراهم می‌کند و به تهیه‌کنندگان صورت‌های مالی در تدوین رویه‌های حسابداری در غیاب یک استاندارد خاص کمک می‌کند. هدف اصلی گزارشگری مالی، ارائه اطلاعات مالی درباره واحد گزارشگر است که برای سرمایه‌گذاران فعلی و بالقوه، وام‌دهندگان و سایر اعتباردهندگان در تصمیم‌گیری‌های مربوط به تأمین منابع برای واحد تجاری مفید باشد. این اطلاعات به ارزیابی مبلغ، زمان‌بندی و عدم اطمینان جریان‌های نقدی خالص آتی به واحد تجاری و همچنین ارزیابی مباشرت مدیریت در قبال منابع واحد تجاری کمک می‌کند.
استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی (IFRS) مجموعه‌ای از قواعد و اصول حسابداری هستند
خصوصیات کیفی بنیادین اطلاعات مالی مفید شامل مربوط بودن و ارائه صادقانه است. اطلاعات زمانی مربوط تلقی می‌شود که بتواند در تصمیم‌گیری‌های استفاده‌کنندگان تفاوت ایجاد کند و دارای ارزش پیش‌بینی‌کنندگی، تأییدکنندگی یا هر دو باشد. ارائه صادقانه نیز مستلزم آن است که اطلاعات، پدیده‌های اقتصادی را به درستی نمایندگی کند و کامل، بی‌طرفانه و عاری از اشتباه بااهمیت باشد. خصوصیات کیفی بهبودبخشنده شامل قابلیت مقایسه، قابلیت تأیید، به‌موقعه بودن و قابلیت فهم است. این خصوصیات، سودمندی اطلاعاتی را که هم مربوط است و هم به گونه‌ای صادقانه ارائه شده، افزایش می‌دهند.
تحول استانداردهای جهانی و نقش چارچوب مفهومی در این میان بسیار حائز اهمیت است. جایگزینی استانداردهای بین‌المللی حسابداری (IAS) قدیمی‌تر با IFRS و به‌روزرسانی‌های مداوم استانداردها (مانند جایگزینی استاندارد IAS 1 با IFRS 18) نشان می‌دهد که IFRS مجموعه‌ای پویا از استانداردها است که به طور مداوم برای پاسخگویی به نیازهای استفاده‌کنندگان و انعکاس تغییرات در محیط کسب‌وکار در حال تکامل است. چارچوب مفهومی در طول این تکامل به عنوان یک لنگر عمل می‌کند و تضمین می‌نماید که استانداردها و اصلاحیه‌های جدید بر اساس اصول بنیادین سازگار تدوین می‌شوند. بدون چنین چارچوبی، استانداردگذاری می‌تواند به صورت موردی انجام شود که منجر به ناسازگاری‌ها و کاهش کیفیت و قابلیت مقایسه کلی گزارشگری مالی می‌گردد. بنابراین، متخصصان نه‌تنها باید با تغییرات استانداردهای منفرد همگام باشند، بلکه باید درک کنند که چگونه این تغییرات با چارچوب مفهومی فراگیر همسو هستند.
ب. مروری بر صورت‌های مالی اساسی طبق IFRS (استاندارد IAS 1)
استاندارد بین‌المللی حسابداری شماره ۱ (IAS 1) با عنوان “ارائه صورت‌های مالی”، مبنای ارائه صورت‌های مالی با مقاصد عمومی را تجویز می‌کند تا از قابلیت مقایسه آن‌ها هم با صورت‌های مالی دوره‌های قبل خود واحد تجاری و هم با صورت‌های مالی سایر واحدهای تجاری اطمینان حاصل شود. این استاندارد الزامات کلی برای ارائه، ساختار و حداقل محتوای صورت‌های مالی را تعیین می‌کند. طبق این استاندارد، مجموعه کامل صورت‌های مالی شامل موارد زیر است:
- صورت وضعیت مالی در پایان دوره.
- صورت سود و زیان و سایر اقلام سود و زیان جامع برای دوره.
- صورت تغییرات در حقوق مالکانه برای دوره.
- صورت جریان‌های نقدی برای دوره.
- یادداشت‌های توضیحی، شامل خلاصه‌ای از رویه‌های حسابداری بااهمیت و سایر اطلاعات توضیحی.
- صورت وضعیت مالی در ابتدای دوره مقایسه‌ای قبل، زمانی که واحد تجاری یک رویه حسابداری را با تسری به گذشته اعمال می‌کند یا اقلام صورت‌های مالی خود را با تسری به گذشته تجدید ارائه می‌نماید، یا زمانی که اقلام را در صورت‌های مالی خود تجدید طبقه‌بندی می‌کند.
پ. ویژگی‌های عمومی ارائه صورت‌های مالی (استاندارد IAS 1)
استاندارد IAS 1 چندین ویژگی عمومی را مشخص می‌کند که زیربنای تهیه و ارائه صورت‌های مالی هستند. ارائه صادقانه و رعایت IFRS ایجاب می‌کند که صورت‌های مالی، وضعیت مالی، عملکرد مالی و جریان‌های نقدی یک واحد تجاری را به گونه‌ای صادقانه ارائه دهند. فرض بر این است که ارائه صادقانه با رعایت استانداردهای IFRS، همراه با افشای اضافی در صورت لزوم، حاصل می‌شود. در یادداشت‌ها باید به صراحت و بدون قید و شرط، رعایت IFRS بیان شود.
تداوم فعالیت یک فرض اساسی است، به این معنا که صورت‌های مالی معمولاً با این فرض تهیه می‌شوند که واحد تجاری در آینده قابل پیش‌بینی به فعالیت خود ادامه خواهد داد، مگر اینکه مدیریت قصد انحلال یا توقف فعالیت‌های تجاری را داشته باشد یا گزینه واقع‌بینانه دیگری جز این کار نداشته باشد. مدیریت باید توانایی واحد تجاری برای ادامه فعالیت به عنوان یک واحد فعال را ارزیابی کند.
تداوم فعالیت یک فرض اساسی است
مبنای تعهدی حسابداری الزام می‌کند که واحد تجاری صورت‌های مالی خود را، به استثنای اطلاعات جریان نقدی، با استفاده از مبنای تعهدی تهیه کند. این بدان معناست که اقلام به عنوان دارایی، بدهی، حقوق مالکانه، درآمد و هزینه زمانی شناسایی می‌شوند که تعاریف و معیارهای شناخت آن عناصر در چارچوب مفهومی و استانداردهای مربوطه را برآورده سازند.
اهمیت و تجمیع ایجاب می‌کند که هر طبقه بااهمیت از اقلام مشابه به طور جداگانه ارائه شود. اقلام با ماهیت یا کارکرد متفاوت باید به طور جداگانه ارائه شوند مگر اینکه بی‌اهمیت باشند. اطلاعات زمانی بااهمیت است که حذف، ارائه نادرست یا پنهان کردن آن بتواند به طور منطقی انتظار رود که بر تصمیمات استفاده‌کنندگان اصلی صورت‌های مالی با مقاصد عمومی تأثیر بگذارد.
تهاتر دارایی‌ها و بدهی‌ها، و درآمدها و هزینه‌ها، مجاز نیست
تهاتر دارایی‌ها و بدهی‌ها، و درآمدها و هزینه‌ها، مجاز نیست مگر اینکه توسط یک استاندارد IFRS الزامی یا مجاز شده باشد.
تناوب گزارشگری و اطلاعات مقایسه‌ای حکم می‌کند که مجموعه کامل صورت‌های مالی حداقل به صورت سالانه ارائه شود. اطلاعات مقایسه‌ای برای دوره قبل باید برای تمام مبالغ گزارش شده در صورت‌های مالی دوره جاری، از جمله اطلاعات روایی و توصیفی در صورت مرتبط بودن با درک مطلب، افشا شود.
ثبات در ارائه نیز یک اصل کلیدی است. ارائه و طبقه‌بندی اقلام در صورت‌های مالی باید از یک دوره به دوره بعد حفظ شود مگر اینکه تغییری به دلیل تغییر در شرایط یا الزام یک استاندارد جدید IFRS توجیه‌پذیر باشد.
ارائه و طبقه‌بندی اقلام در صورت‌های مالی باید از یک دوره به دوره بعد حفظ شود
ویژگی‌های عمومی مندرج در IAS 1 صرفاً قواعد رویه‌ای نیستند؛ بلکه اصول بنیادینی هستند که از چارچوب مفهومی نشأت گرفته و کیفیت و قابلیت اتکای کلی صورت‌های مالی را دیکته می‌کنند. در حالی که استانداردهای خاص (مانند IAS 16 برای اموال، ماشین‌آلات و تجهیزات یا IFRS 15 برای درآمد) راهنمایی‌های دقیقی برای سرفصل‌های منفرد ارائه می‌دهند، این ویژگی‌های عمومی یک رویکرد سازگار و اصولی را در کل مجموعه صورت‌های مالی تضمین می‌کنند. به عنوان مثال، اصل اهمیت بر میزان جزئیات ارائه شده برای افشای اموال، ماشین‌آلات و تجهیزات طبق IAS 16 یا تفکیک درآمد طبق IFRS 15 تأثیر می‌گذارد. مبنای تعهدی برای شناسایی درآمد هنگام تحقق (IFRS 15) به جای دریافت وجه نقد، و هزینه‌ها هنگام تحمل (استانداردهای مختلف) به جای پرداخت، اساسی است. درک این ویژگی‌های عمومی برای تهیه‌کنندگان و حسابرسان بسیار مهم است زیرا راهنمای کاربرد تمام استانداردهای IFRS هستند.
————————————————————————————-
برای دریافت مشاوره و نیز آگاهی کامل از شرایط ارائه خدمات حسابداری با ما در تماس باشید :
تلفن ۱ : ۰۲۱۸۸۱۹۱۴۸۲
تلفن ۲ : ۰۲۱۸۸۱۹۱۴۸۳
فکس : ۸۸۲۰۵۷۶۶ ۲۱ ۹۸++
Email: Info@ArghamNegar.com
فهرست منابع
- finally.com. (n.d.). IFRS Fundamentals: Enhancing Your Financial Reporting Skills. Retrieved from https://finally.com/blog/accounting/ifrs/
- Investopedia. (2023, September 28). What Are International Financial Reporting Standards (IFRS)? Retrieved from https://www.investopedia.com/terms/i/ifrs.asp
- BDO Australia. (2024, May 16). What will your profit or loss statement look like under IFRS 18? Retrieved from https://www.bdo.com.au/en-au/blogs/corporate-reporting/what-will-your-profit-or-loss-statement-look-like-under-ifrs-18
- IAS Plus. (n.d.). IAS 1 — Presentation of Financial Statements. Retrieved from https://www.iasplus.com/en-gb/standards/ias/ias1
Loading...